Amphan తుపానుకు అర్థమేంటి.. తుపాన్లకు పేరెలా పెడతారు? ఎవరు పెడతారు?

Amphan తుపాను ఒడిశా, పశ్చిమబెంగాల్ రాష్ట్రాలను భయం గుప్పిట నెడుతోంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోనూ ఉత్తరకోస్తా ప్రాంతంలో సముద్రంలో అలు ఎగసిపడుతున్నాయి.

బుధవారం ఇది పశ్చిమబెంగాల్‌లో తీరం దాటుతుందని వాతావరణ శాఖ అంచనా వేస్తోంది.

Amphan అనే పేరు ఎవరు పెట్టారు?

అంఫాన్ లేదా అంఫన్ అని అంతా దీన్ని పలుకుతున్నప్పటికీ దీన్ని పలికే విధానం మాత్రం వేరు. Amphan ను ఉమ్‌పున్(Um-pun) అని పలకాలి. 

ఇది థాయిలాండ్ దేశానికి చెందిన పదం.

Amphan అనే పేరును థాయిలాండ్ పెట్టింది 2004లోనే థాయిలాండ్ పెట్టిన పేరిది.  

Amphan అంటే ఏమిటి?

Amphan అంటే థాయ్ భాషలో ఆకాశం అని అర్థం.

తుపాన్లకు పేర్లు ఎలా పెడతారు? ఎవరు నిర్ణయిస్తారు?

వరల్డ్ మెటిరియలాజికల్ ఆర్గనైజేషన్, యునైటెడ్ నేషన్స్ ఎకనమిక్ అండ్ సోషల్ కమిషన్ ఫర్ ఆసియా పసిఫిక్... భారత్, బంగ్లాదేశ్, మియన్మార్, పాకిస్తాన్, మాల్దీవులు, ఒమన్, శ్రీలంక, థాయిలాండ్‌లు సభ్య దేశాలుగా ఉన్న ఒక కూటమి కలిపి ఈ పేర్లను నిర్ణయిస్తాయి. 

కొన్ని పేర్లతో ఒక జాబితాను తయారుచేస్తాయి. 

2004లో ఇలా ఈ 8 దేశాలు ఒక్కో దేశం 8 చొప్పున పేర్లు నిర్ణయించి మొత్తం 64 పేర్లతో జాబితా రూపొందించాయి.

ఏటా వచ్చే తుపాన్లకు ఈ జాబితాలోని పేర్లను వరుసగా పెడుతుంటాయి.

అంఫాన్ తుపాను కంటే ముందు వచ్చిన తుపాను పేరు ఫొని(Fani).. బంగ్లాదేశ్ ఆ పేరు పెట్టింది.

Amphan చివరి పేరా?

అవును... 2004లో రూపొందించిన జాబితాలోని 64 పేర్లలో చిట్టచివరి పేరు Amphan. ఆ జాబితా ప్రకారం ఇదే చివరి పేరు.

అయితే, 2018లో వరల్డ్ మెటిరియలాజికల్ ఆర్గనైజేషన్ మొదట ఉన్న 8 దేశాలకు కూటమిలో మరో 5 దేశాలను చేర్చింది. అవి ఇరాన్, ఖతర్, సౌదీ అరేబియా, యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్, యెమెన్.

వాటిని జోడించాక కూటమిలో మొత్తం 13 దేశలయ్యాయి.

దాంతో ప్రతి దేశం 13 చొప్పున 13 దేశాలు కలిపి 169 పేర్లతో కొత్త జాబితా రూపొందించారు.

కొత్త జాబితాలో ఉన్న తుపాను పేర్లేమిటి?

కొత్త జాబితా ప్రకారం 169 పేర్లున్నాయి.

అయితే.. అందులో మొదటిది నిసర్గ (Nisarga). బంగ్లాదేశ్ ఈ పేరు పెట్టింది.

దాని తరువాత గతి(Gati) భారత్ ప్రతిపాదించిన పేరిది.

ఆ తరువాత నివార్ (Nivar) అనేది ఇరాన్ పెట్టిన పేరు.

నెక్స్ట్ బురేవి (Burevi) అని మాల్దీవులు ప్రతిపాదించిన పేరు, తౌక్టే(Tauktae) అని మయన్మార్ ప్రతిపాదించిన పేరు ఉన్నాయి.

కొత్త జాబితాలో తొలి అయిదు పేర్లు

గతి(Gati)

నిసర్గ(Nisarga)

గతి(Gati)

నివార్(Nivar)

బురేవి(Burevi)

తౌక్టే(Tauktae)

ఇండియా పెట్టిన పేర్లేమిటి?

కొత్త జాబితాలో ఇండియా పెట్టిన పేర్లు కూడా 13 ఉన్నాయి.

Tej(తేజ్)

Murasu(మురసు)

Aag(ఆగ్)

Vyom(వ్యోమ్)

Jhar(ఝర్)

Probaho(ప్రొబాహో లేదా ప్రవాహ)

Neer(నీర్)

Prabhanjan(ప్రభంజన్)

Ghurni(ఘుర్ని)

Ambud(అంబుధ్)

Jaladhi(జలధి)

Vega(వేగ)

తుపాన్లకు అసలు పేర్లెందుకు పెడతారు?

ఒక్కో సముద్రంలో జనించే తుపాన్ల విషయంలో కన్ఫ్యూజన్ తగ్గించడానికి ఇలా పేర్లు పెట్టడం ప్రారంభించారు. 

ప్రతి మహాసముద్ర పరిధిలో ఏర్పడే తుపాన్లకు అక్కడి ప్రాంతీయ వాతావరణ కేంద్రాలు, ట్రాపికల్ సైక్లోన్ వార్నింగ్ సెంటర్లు పేర్లు పెడుతుంటాయి.

తుఫాన్లకు పేర్లు పెట్టడానికి ఉన్న రూల్సేమిటి?

* తుపాన్లకు పెట్టే పేర్లకు రాజకీయాలతో సంబంధం ఉండకూదు.

* ఏ ఒక్క జెండర్‌నో , ఏ ఒక్క కల్చర్‌నో, ఏ ఒక్క మతాన్నో సూచించేలా ఉండకూడదు. వీటన్నిటికీ అతీతమైన పదం అయ్యుండాలి.

* ఎవరి సెంటిమెంట్లను బాధపెట్టేలా ఉండకూడదు.

* తీవ్రమైన, క్రూరమైన పదజాలం కాకూడదు.

* చిన్న పదాలు, సులభంగా పలికేవి అయ్యుండాలి.

* ఇంగ్లిష్‌లో 8 అక్షరాలు కంటే ఎక్కువ ఉండకూడదు.